بررسی عوامل مؤثر بر رغبت‌های شغلی در دانش‌آموزان دورۀ متوسطه شاخۀ نظری شهر تهران

ازآنجایی‌که در نظام آموزش عالی رشته‌های تحصیلی متنوعی وجود دارد و در جامعۀ امروز، مشاغلْ دامنه‌ای وسیع دارند، لازم است برای آیندۀ تحصیلی و شغلی نسل جوان برنامه‌ریزی دقیقی انجام شود. بی‌شک این برنامه‌ریزی مستلزم داشتن اطلاعاتی دقیق از رغبت‌های شغلی دانش‌آموز ازیک‌سو و آگاهی دربارۀ مشاغل موردنیاز جامعه ازسوی‌دیگر است. براین‌اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر رغبت‌های شغلی دانش‌آموزان دبیرستان‌های متوسطۀ شاخۀ نظری شهر تهران است. روش این پژوهش از نوع همبستگی و جامعۀ آماری شامل کلیۀ دانش‌آموزان رشته‌های مختلف متوسطۀ نظری شهر تهران است که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای در دو منطقۀ آموزشی 6 و 14، 420 نفر انتخاب شده‌اند. داده‌ها ازطریق پرسشنامه محقق‌ساختۀ رغبت‌سنج شغلی گردآوری شدند و ازطریق آزمون ناپارامتریک مجذور خی تجزیه‌و‌تحلیل شدند. نخستین یافتۀ پژوهش مؤید آن است که عامل جنسیت هنوز بر رغبت شغلی اثرگذار است، به‌نحوی‌که گرایش اصلی دختران معطوف به مشاغل اجتماعی و تمایل اصلی پسران به‌سمت مشاغل جستجوگرایانه است. همچنین یافتۀ دیگر پژوهش مبین تفاوت معنی‌دار بین گروه‌های مختلف دانش‌آموزی در رغبت‌های شغلی برحسب عملکرد تحصیلی است. دو یافتۀ پایانی تحقیق نشان می‌دهند که نخست، در جامعۀ موردتحقیق رغبت‌های شغلی دانش‌آموزان لزوماً از مشاغل فعلی پدران پیروی نمی‌کند و دوم، هرچه سطح سواد پدران افزایش می‌یابد، رغبت شغلی دانش‌آموزان به مشاغل جستجوگرانه و اجتماعی نیز بیشتر می‌شود.